Op bezoek bij NEL Hydrogen in Herning (Denemarken)

Wie de ontwikkelingen rond de toekomstige inrichting van het ons energielandschap een beetje volgt, kan er niet om heen: Waterstof  is de Heilige Graal voor de toekomst. Het zal, als we de kenners zoals ‘waterstof-professor’ Ad van Wijk mogen geloven, een systeemelement voor onze toekomstige energiehuishouding worden. Geschikt voor de opslag van overtollige elektriciteit en natuurlijk zeer geschikt voor de zero-emission  elektrische auto met een brandstofcel. Ter oriëntatie op de techniek achter het waterstoftankstation van toekomst bracht ik een bezoek aan de vestiging van Nel Hydrogen in het Deense Herning.  Onze gastheer bij Nel was sales director, de heer Jesper Andersen.

Op weg naar Herning bezochten we eerst het net geopende waterstoftankstation in Stuhr, vlakbij Bremen. Dit waterstofstation is gerealiseerd door H2Mobility (een joint venture met onder meer Shell) bij het Shell tankstation in Stuhr. Dit tankstation heeft de beschikking over een afleverzuil voor waterstof op het voorterrein (een beetje vergelijkbaar met een LPG-zuil) en een modulair opslag-, en druksysteem. De waterstof wordt ter plekke per tankwagen afgeleverd. De opslag-en drukinstallatie was achter het shopgebouw gerealiseerd met een totale ‘footptint’  van circa 180 m2. De installatie is in staat om 4 waterstofauto’s na elkaar af te tanken (gemiddeld 5 kg per keer); daarna heeft het systeem circa 30 minuten nodig om weer ‘op druk te  komen’.  Met 4 a 5 tankbeurten per dag voor nu een meer dan adequate installatie, maar voor de toekomst is deze capaciteit lijkt ons ontoereikbaar.  Prijs aan de pomp in Stuhr: € 9,50 /kg.

Na ontvangst en een presentatie van Jesper over de historie en de activiteiten van NEL Hydrogen en een presentatie door mijzelf over de waterstofstations die in Nederland op stapel staan, volgende een uitgebreide rondleiding door de productiehal van NEL. Hier worden -en dat is uniek-  aan de lopende band middels een lean & mean productieproces, waterstofstations voor het wegverkeer in serie gebouwd. Fotograferen was in de fabriek van NEL uiteraard niet toegestaan. De capaciteit van de faciliteit in Herning bedraagt zo’n 300 stations op jaarbasis. De productie is zoveel mogelijk gestandaardiseerd in opschaalbare modules. Buitengewoon interessant om te zien, met name vanwege de complexiteit van de installaties. Deze complexiteit verklaart ook de prijs van een waterstofstation van ruim € 1 miljoen. Een bedrag waarvoor een installatie wordt neergezet die, gemeten naar de maatstaven van een fossiel tankstation, een vrij beperkte doorzetcapaciteit heeft. Ondanks de seriematige productie is er naar mijn oordeel nog een zeer lange weg te gaan voordat een waterstoftankstation voor wat betreft rentabiliteit in de buurt kan komen van een traditioneel tankstation. Tel daarbij op de hoge prijs voor de waterstof in vergelijking met stroom voor een BEV en de kwantitatieve voorsprong van het aantal batterij-auto’s en een voorzichtige conclusie kan zijn dat waterstof voor het wegverkeer de komende jaren onmogelijk concurrerend kan zijn met de exploitatie van (de veel goedkopere) snellaadinfra voor oplaadbare auto’s. 

NEL Hydrogen productiefaciliteit in Herning (DK)

Wiebe Alzerda Winkel